maandag 27 juni 2011

Multicultureel Netwerk: Niet je afkomst maar je toekomst

Multicultureel Netwerk: Niet je afkomst maar je toekomst: "De werkloosheid onder allochtone jongeren is twee keer zo hoog als onder de autochtone jeugd. Waardoor komt dat? Het schijnt dat de helft ..."

‘Hoezo is de integratie mislukt?’


©Thinkstock
Rob Pietersen - 25/6/11, 20:51
Het multiculturalisme heeft gefaald. Integratie is niet de verantwoordelijkheid van de overheid, maar van de nieuwkomer. En: de Nederlandse waarden staan centraal in het nieuwe integratiebeleid van het kabinet. De publicisten Nahed Selim en Youssef Azghari reageren op stellingen over de integratienota van minister Donner.
De integratie is mislukt, de inzet is nu assimilatie. We moeten migranten niet inpassen maar zij moeten zich aanpassen.

 
Azghari: “Hoezo is de integratie mislukt? Toen ik in 1989 naar de universiteit ging, was ik nog een exotisch exemplaar. Nu zijn universiteiten en hogescholen flink verkleurd. De commissie-Blok concludeerde een paar jaar geleden nog dat de integratie een succes was, maar niet dankzij de overheid. Daar ben ik het helemaal mee eens. De overheid heeft de migranten veel te lang gepamperd, aan het handje gehouden. Het was de ‘zieligenindustrie’, allochtonen waren zielig en werden gediscrimineerd. Maar nu is het radicaal omgeslagen. Nu is alles ineens eigen schuld, dikke bult. En zoek het zelf maar uit.

“Ik vind het goed dat de overheid aangeeft wie hier wel of niet mag komen. Geen kansarme immigranten: prima. Maar je kunt niet zeggen: je mag hier komen, maar vergeet waar je vandaan komt. Vergeet je identiteit. Ik vind assimileren een vies woord.”

Selim: “Ik niet. Assimileren betekent voor mij niet dat er geen ruimte is voor eigen keuzes. Als je je maar houdt aan de wetten, en aan de hier geldende normen en waarden. Als jij thuis een djellaba wil dragen, of met je handen wil eten, mag dat. Maar het moeten wel je eigen keuzes zijn. Niet die van je man, je familie, een sjeik, of een imam.”

Azghari: “Voor mij is integreren inpassen, meedoen. Dat is moeilijk. Het is veel makkelijker alles te verwerpen uit je thuisland, uit Egypte, Marokko,waar dan ook. Of alles af te wijzen van je nieuwe land. Inpassen, met je eigen achtergrond betekent openstaan voor een nieuwe identiteit. Dat geeft de diversiteit die Nederland zo rijk heeft gemaakt. Mijn vader heeft een hekel aan roken. Maar als jij op bezoek komt en je wilt roken, dan zet hij een asbak neer. Dat is onze Marokkaanse gastvrijheid. Daar ben ik wel trots op. Jij hebt je Egyptische warmte. We willen toch niet allemaal van die Nederlandse afsprakenfreaks worden?”

Selim: “Ik ben geassimileerd. Er is, behalve mijn uiterlijk, niet zo veel Egyptisch meer aan mij.”

De nadruk van het kabinet ligt op eigen verantwoordelijkheid. Maar het kabinet negeert zijn verantwoordelijkheid, het doet niks om de islamitische migrant zich hier welkom te laten voelen.
Azghari: “Integratie is voor mij tweerichtingsverkeer. Ik mis in het verhaal respect voor minderheden en hun positieve bijdrage. Een ezel kan zien wat er misgaat, ik mis perspectief. Ik mis de boodschap dat we hier samen de schouders onder gaan zetten. Deze nota is niet voor alle migranten, maar specifiek voor niet-westerse allochtonen. En die worden hier toch al met de nek aangekeken. Ik ben met een Nederlandse vrouw getrouwd, mijn zoontje heet daarom een halfbloedje. Dat vind ik zo denigrerend. Niet dubbelbloed, maar halfbloed, niet volwaardig.”

Selim: “Dat noem ik slachtofferdenken. Waarom hameren mensen zo vaak op respect zonder dat ze eerst iets doen om dat respect te verdienen? Waarom zijn mensen bij het minste of geringste beledigd? Eigenlijk is dat een uiting van een minderwaardigheidscomplex. Sterke mensen zijn minder sentimenteel en voelen zich niet aangesproken. Daar is een mooi Nederlands spreekwoord voor: wie de schoen past, trekke hem aan.”

Azghari: “Nee, slachtofferdenken is als je je laat opsluiten in een hok van zelfmedelijden en achterstand. Dat zal mij niet gebeuren. Maar ik voel wel de sfeer: je bent achterlijk, maar je moet studeren. Je bent niet welkom, maar je moet meedoen. Moslims horen belediging op belediging, op belediging van de neofascist Wilders. We moeten participeren, maar aan de andere kant denken sommige werkgevers ook: ik neem haar niet, want wie weet verschijnt ze straks in een boerka op haar werk. Of ik neem hem niet, want straks gaat hij er met de kas vandoor, of blijkt hij te zwak om tijdens de ramadan te werken. Dat is de beeldvorming. En de nota ademt die sfeer.

“Ik hoorde pas een twaalfjarig, hier geboren meisje zeggen: ‘Ik vind Nederland vies met al die hondenpoep. Ik vind Nederlanders niet aardig. Ik vind mensen in Marokko veel leuker. ‘Wat moet je dan tegen zo’n meisje zeggen?”

Selim: “Als je het hier niet naar je zin hebt: ga dan maar.”

Azghari: “Tjee…dat vind ik keihard, een teken van hufterigheid. Dat is een PVV-toon.”

Selim: “Maar wat wil je dan? Moeten we er een team van maatschappelijk werkers en twee pedagogen, gedragstherapeuten en psychologen op afsturen?”

Azghari: “Ik vind het wel belangrijk om te onderzoeken waar dat gevoel vandaan komt.”

Selim: “Ik niet”

Azghari: “Dat vind ik onthutsend en typerend voor de sfeer in Nederland: keihard. Door die sfeer vertrekken er nu ook heel veel jonge, afgestudeerde, beloftevolle Turken.


Het is terecht dat Donner integratie nu een zaak van de individuele nieuwkomer vindt, en niet van ons allemaal.

Selim: “Dat vind ik wel ja. Integratie had altijd de eigen verantwoordelijkheid moeten zijn. Je spant je toch in voor je eigen toekomst? Deze integratienota is het mooie gevolg van tien jaar verhitte discussie over de multiculturele samenleving.

Azghari: “In die tien jaar is de samenleving vooral heel bang gemaakt voor islamisering.”

Selim: “En terecht. Daar maak ik me ook zorgen over. Minister Donner zei een paar jaar geleden nog dat als twee derde van de Kamer de sharia wil, we volgens de sharia zouden gaan leven. Daar sloeg hij wat mij betreft de plank helemaal mis. En nu zit ik hier zijn nota te verdedigen. Dat is verbluffend. Het toont aan dat CDA-minister Donner het prototype van een politieke kameleon is. Hij kleurt mee. Nu heeft hij zijn VVD-jasje aan. Dit jasje bevalt me wel.”

Azghari: “Ik vind het een PVV-jasje. En dat bevalt me niet. Ik vind Donner een opportunist.”

Selim: “Zo zou je het ook kunnen zeggen. Hoe dan ook: dit zijn geen tijden om met je hoofd in de wolken te blijven lopen. We moeten 18 miljard bezuinigen. Ik ben niet zo naïef te denken dat dit allemaal puur ideologische keuzes zijn. Er zijn geen bakken met geld meer, het is dus logisch dat we bezuinigen op al die subsidies, op doelgroepenbeleid en inburgering.

“Speciaal beleid is eigenlijk verkapte discriminatie. Migranten zijn niet per se dom of hulpbehoevend. Wij moesten het vroeger zelf uitzoeken, we zijn niet in de watten gelegd en zijn daardoor nu weerbaarder en zelfstandiger. Iedereen die hier iets heeft bereikt, heeft dat op eigen kracht gedaan.

“Integreren is als invoegen op een snelweg. Nieuwkomers rijden op de invoegstrook, moeten hun snelheid aanpassen en dan voorzichtig invoegen en met de stroom meerijden. Dat is allemaal eigen verantwoordelijkheid. De overheid geeft de rijrichting aan, maar de regering is niet je vader of moeder. Er is te veel bemoederd.”

Azghari: “De regering stelde zich altijd op als de zorgzame moeder, maar is nu de strenge vader. Dat kan niet zomaar, van de ene op de andere dag. De mensen zijn afhankelijk gemaakt, die kun je nu niet ineens keihard laten vallen.”

Selim: “Er is minder geld, zo simpel is het. Iedereen moet de tering naar de nering zetten, dus ook migranten. Ik ben helemaal niet van die Vadertje Drees-gedachte: dat de overheid er voor je is van wieg tot graf. Laten we wel zijn: heel veel van die subsidies voor allochtonenprojectjes hebben helemaal niets opgeleverd. En let op: er gaan mooie dingen gebeuren nu inburgeren eigen verantwoordelijkheid wordt: migranten gaan weer een kopje koffie bij de buren drinken om de taal onder de knie te krijgen, of ze gaan Annie M.G. Schmidt bij de bibliotheek halen.”

Nahed Selim
Nahed Selim werd in 1953 geboren in Egypte en kwam in 1979 naar Nederland. Ze is tolk-vertaler, columnist en schrijfster. De vrijdenkende moslima schreef opiniestukken in Trouw, en vaak zijn die islamkritisch. Selim kreeg in 2006 de Harriët Freezerring van het vrouwenblad Opzij.

Youssef Azghari

Youssef Azghari werd in 1971 in Marokko geboren en emigreerde in 1977 met zijn familie naar Nederland. Hij doceert communicatie, cultuur en ethiek aan Avans Hogeschool en schreef een tijd columns in Trouw. Onlangs werden zijn columns gebundeld tot het boek: ‘Mijn Jihad. Waarom de westerse waarden niet botsen met de islam’.

Verkorte versie van artikel uit Trouw van 25 juni 2011